Een belangrijke aanwijzing van Patanjali, die lang geleden de yogaleer op papier zette, is Abhyasa. Dat betekent ‘niet aflatende oefening’. Dat klinkt streng en zo is het ook wel bedoeld, omdat je de hele dag, door alle prikkels die binnen komen, in verleiding wordt gebracht om ‘het vandaag maar even over te slaan’. Toch zien we bij toegewijde yogabeoefenaren ook wel fases waarin ze een beetje doorslaan. Dat de beoefening zo goed gaat en zoveel energie geeft, dat ze niet meer van ophouden weten. Het wordt allemaal te serieus, een beetje dwangmatig zelfs. Over iedere ervaring wordt gefilosofeerd en over iedere keuze wordt gemediteerd. Het asana-programma begint om 4 uur ’s ochtends en iedere kennis of zelfs willekeurige voorbijganger wordt een object van overtuiging. Dat is dus niet de bedoeling.
Het doel van het beoefenen van yoga is om elke dag een beetje vitaler én een beetje vrijer te worden. Het fundament van yogabeoefening wordt gevormd door de Yamas en de Niyamas. In essentie is dat (letterlijk) een proces van ont-moeting en her-innering. Door de toepassing van de Yamas werk je stap voor stap aan onthechting. Je leert juist om alles niet meer té serieus te nemen, om het allemaal wat meer als een spel te zien en als een kans om wat te leren. De Niyamas zijn gericht op de ontwikkeling van zuiverheid. Dat doe je door je bewust te worden van de kleuring die je (onbewust) aan alles geeft. Je wordt je steeds bewuster van jouw oordeel in alles wat je waarneemt en leert om dat oordeel los te laten. Je leert de subjectiviteit en tijdelijkheid van dat oordeel in te zien. Kortom, je leert relativeren, zodat je uiteindelijk steeds helderder gaat zien wat je echt belangrijk vindt.
Dwangmatige beoefening is plaatsvervangende hechting. Je probeert het oprecht allemaal goed te doen, maar je merkt ook dat het in de praktijk best moeilijk is om steeds consequent te zijn en je vlucht als het ware in strengheid naar jezelf. Strikte schema’s, jezelf van alles ontzeggen wat je eigenlijk best leuk vindt en ga zo maar door. Maar dat is geen vrijheid! Dat is gewoon een andere manier om je ego op slot te zetten en je ziel op afstand te houden. Dat werkt dus averechts!
Kijk goed naar de verhalen van Shiva, de grote leraar van de Yogaleer. Vele legendes laten zien dat hij het leven vooral als een speeltuin zag. Blijf spelen met alles wat je meemaakt. Dan ben je vrij van angst en vrij van verplichtingen. Besef dat serieus zijn ook een vrucht van het ego is. Het is een symptoom van hechting en beperkt je vrijheid. En een dwangmatige zoektocht naar ‘kennis’, ‘waarheid’ en inzicht komt voort uit onvrede. Als je volmaakt tevreden bent heb je die behoeftes allemaal niet.
Toch is dat verwarrend, want als flierefluiter kom je er ook niet. Dat klopt. Het is dus belangrijk om als langdurige yogabeoefenaar onderscheidend vermogen te ontwikkelen. Wanneer is het van belang om doelgericht en toegewijd te zijn en wanneer is het tijd om de teugels te laten vieren? Dat hangt helemaal van jouw persoonlijke omstandigheden af. De Yamas en Niyamas geven je de instrumenten. Ook dat is een spel en jij hebt de teugels in handen. Speel ermee. Kinderen en jonge dieren laten je elke dag zien hoe het moet.
Veel succes.
In onze opleiding leer je op de juiste manier te mediteren, zodat je het zelf toe kunt toepassen.
Interesse? Je bent van harte welkom voor een persoonlijke kennismaking.
Wij waarderen het als je deze blog deelt met anderen.
