blogs

Yama’s en Niyama’s | Het fundament van Yoga

Ancient hindu temple, Maharashtra, India.

Yoga of eenheid kan alleen maar bereikt worden als het fundament stevig is. 

“Doe alles vanuit gelijkmoedigheid. Vrij van elk eigenbelang en onverschilligheid ten aanzien van succes of mislukking. Yoga is volmaakt evenwicht van gemoed en geest, Arjuna.” 

Hoofdstuk 2, sutra 48 uit Vrijheid volgens de Bhagavad Gita.

De basis- of grondbeginselen van Yogabeoefening dateren van een niet makkelijk te achterhalen beginpunt. Yoga bestaat al lang. Gelukkig was er iemand zo verstandig om de kern van deze wetenschap/leer op schrift te stellen. Zijn naam was Patanjali. Voorheen ging deze kennis over van mond-tot-mond. De leraar onderwees zijn leerling en deze student leerde waarschijnlijk de korte bondige teksten en aanwijzingen weer uit zijn hoofd. Deze korte en bondige teksten worden sutra’s genoemd. Ze gaan over het leven en proberen uit te leggen, hoe het proces van Yoga of eenwording verloopt.

Yama en Niyama, de eerste twee stappen van Yoga

Het totale werk, de Yogasutra’s van Patanjali, dat uit 4 boekdelen bestaat en in de docenten opleiding behandeld wordt, geeft ons 8 opeenvolgende stappen om te komen tot werkelijke Yoga of eenheid. Deze Raja Yoga opleiding is gebaseerd op:

1. Yama’s of weigeringen.

Er zijn 5 Yama’s. We proberen begrip en inzicht te krijgen over: Geweldloosheid, eerlijkheid, niet-stelen, beheersing over de (seksuele) lichaamsenergie, niet-begeren.

Als eerste roep je een halt toe aan deze onderbewuste houdingen, gewoontes, vooroordelen over deze vijf onderwerpen. Je weigert om deze 5 ‘zomaar’ te laten gebeuren. Er ontstaat ruimte en tijd om na te denken. Dan pas neem je een beslissing…..

2. Niyama’s of idealen.

Deze zijn bedoeld om jezelf snel beter te laten functioneren. Je probeert hier als het ware naar toe te streven. We proberen een juiste visie te krijgen over zuiverheid, tevredenheid, soberheid (doelgerichtheid), zelfstudie en overgave. Weten, oefenen en leren toe te passen. Let op!! Stap 1 & 2 zijn vaak totaal anders dan je nu in eerste instantie leest. In de lessen en in dit lesboek krijg je verdere uitleg en voorbeelden.

3. Asana’s. Fysieke houdingen en oefeningen.

Asana geven een sterk en soepel lichaam, dat weer gezond wordt en ook blijft. Alle rek-/strek- en krachtoefeningen geven jou, als je stap 1 en 2 respecteert, jouw vitaliteit (terug) of onderhouden het.

4. Pranayama of energiebeheersing.

Omdat er nu minder opstoppingen in jou aanwezig zijn en de energiestromen beter op gang zijn gekomen, kunnen we ons veilig bezig gaan houden met de sterkere doorstroming van prana, om zo de kracht en vitaliteit verder op te voeren.

5. Pratyahara of terugtrekking/ loslaten.

Door de voorgaande stappen word je gevoeliger, sterker, je neemt meer waar. Om de balans te houden op mentaal en emotioneel vlak, is het nodig dat er begrip en inzicht komt over het hoe en waarom van loslaten.

6. Dharana of concentratie/ richten.

Door bundeling van aandacht op 1 enkel onderwerp, ontdek je langzamerhand je eigen identiteit. Je brengt de gedachten naar 1 punt terug.

7. Dhyana of meditatie.

Als er bijna geen onderbrekingen meer optreden in het gedachteproces, bereik je meditatie. Jouw mentale kracht is dan sterk verhoogd.

8. Samadhi of contemplatie.

Het ware doorgronden of schouwen. Er zijn zeer weinig of zelfs geen enkele afleiding meer. Dan zit de beoefenaar in nirasmitha. Alleen diepe gewaarwording. Enthousiasme, liefde, rust komen tevoorschijn. Jouw talenten kunnen optimaal gebruikt worden.

Een uitleg over Yama en Niyama stap 1 en 2.

De Yamas en Niyamas zijn het fundament van goede Yogabeoefening. Het zijn de eerste twee stappen van het achtvoudige pad, op schrift gesteld door de ziener Patanjali. De Yama en Niyama zijn zeer effectief. Ze blinken uit in eenvoud. Voor de tijd dat Patanjali leefde, werden deze wijsheden zeker ook al beoefend door leraren en leerlingen binnen de uitgebreide yogaleer. Natuurlijk was het een mondelinge overlevering, vele eeuwen terug. 

Het beginpunt, waar Yoga ooit begonnen is, is niet makkelijk te achterhalen. De Indusvallei in het noordwesten van India en tevens in het zuiden, het eiland Shri Lanka, zijn de plaatsen waar Yoga volgens de overlevering ooit begon of voet aan de grond kreeg. Desalniettemin is deze eeuwenoude Yogaleer nog steeds zeer actueel en misschien wel actueler dan ooit. Dat komt omdat het uitstekend werkt want anders was het wel verdwenen. 

  • Kili Ghul Mohammad 7000-5000 v.Chr.
  • Burj Basket-marked 5000-4300 v.Chr.
  • Vroeg-Harappa 5000-2600 v.Chr.
  • Togau 4300-3800 v.Chr.
  • Kechi Beg/ Hakra 3800-3200 v.Chr.
  • Amri-Nal 3200-2600 v.Chr.
  • Overgang vroeg-Harappa – hoog-Harappa 2600-2500 v.Chr.
  • Harappa 2600-1900 v.Chr.
  • Hoog-Harappa Sindhi-Harappa 2500-1900 v.Chr.
  • Post-urbaan Harappa
  • Jhukar 1900-1700 v.Chr.
  • Laat-Harappa 1900-1300 v.Chr.
  • Vroeg-Pirak 1800-1000 v.Chr.
  • Laat-Sorath-Harappa 1900-1600 v.Chr.
  • Lustrous Red Ware 1600-1300 v.Chr.
  • Cemetery 1900-1500 v.Chr.
  • Swatvallei periode IV 1650-1300 v.Chr.
  • Laat-Harappa in Haryana en westelijk Uttar Pradesh 1900-1300 v.Chr.
  • Post-Indus Overgang laat-Harappa – 
  • Painted Grey Ware 1300-1000 v.Chr.
  • Painted Grey Ware 1200-800 v.Chr.
  • Vroeg-Gandhara 1700-1000 v.Chr.
  • Laat-Pirak 1000-700 v.Chr.
  • Painted Grey Ware 1100-500 v.Chr.
  • Laat-Gandhara 1000-600 v.Chr.
  • Northern Black Polished Ware 700-300 v.

De oorsprong van yoga, twee theorieën

Er bestaat geen overeenstemming over de chronologie of oorsprong van yoga, behalve de ontwikkeling ervan lang geleden in het oude India. Er zijn twee brede theorieën die de oorsprong van yoga verklaren. Het eerste lineaire model stelt dat yoga een Vedische oorsprong heeft (zoals weerspiegeld in Vedische teksten) en dat het het boeddhisme heeft beïnvloed. Dit model wordt voornamelijk ondersteund door Hindoegeleerden. 

Volgens het tweede synthesemodel is yoga een synthese van inheemse, niet-Vedische praktijken met Vedische elementen, dat de Samkhya school van de Hindoefilosofie, het Jaïnisme en het Boeddhisme omvat.

Dit model geniet de voorkeur in de westerse wetenschap. Het Jaïnisme is niet afkomstig van brahmaan – arische bronnen, maar weerspiegelt de kosmologie en antropologie van een veel oudere voor-arische of hoog ontwikkelde beschaving in het noordoosten van India. De groep worden ook wel eens Indo-Iraniërs genoemd.   

Hoe wil je het hebben? Een wankele basis of een stevig fundament?

Terug naar Yama en Niyama. Het is gemakkelijk om door een korte cursus, door een lezing of een tekst enigszins geïnspireerd te raken in zelfontwikkeling en dit geeft mogelijk ook tijdelijke verbeteringen in de situatie.

Toch gebeurt het vaak dat het dagelijkse leven het weer snel overneemt met daarin oude patronen en gewoontes die de mens naar buiten trekken en de zintuigen behoorlijk aanspreken. Er ontstaat onrust en een ook vakantie lost het niet op. De kwaal moet ergens anders zitten. Ik kom er zo op terug.

Het plegen van “geweld”

Met sport in de jeugd is helemaal niets mis. Daarna wordt het een ander verhaal, zowel fysiek als emotioneel. Het begrip “ hardlopers zijn doodlopers” is er niet voor niets. We zijn geneigd om te snel, te veel te willen. Dit creëert een wankele basis. Het gaat even goed en dan stort de boel weer ineen en ben je weer grotendeels terug bij af. Mensen in allerlei tijdperken hebben er trouwens last van.

Tegenwoordig zijn de impulsen zo groot en zijn er veel zelfhulp boeken die ergens een oplossing proberen te brengen. Een groot gedeelte hiervan heeft geen enkele waarde, zo lazen we in dagblad Trouw in 2023. 

Yoga de tand des tijds ruimschoots doorstaan. Wij zijn er ook enthousiast over. Hou het maar eenvoudig en gebruik je verstand, ook in lichaamsoefening. Dan komen er geen grote slijtages of zware blessures. Asana in het 8 voudig pad, is een statisch houdingen systeem dat absoluut blessure vrij is. Je lost er zelfs eerdere mee op. Zo goed is het. Voordat je asana beoefend is het wel van belang de yama en niyama te kennen.   

Waarom is het verstandig om geweld te weigeren?

Hoe meer geweld in je leven, des te meer er angsten er ontstaan. Je ziet het niet meer zo helder. Alle verstoringen veroorzaken verdichting. Je begrijpt niet meer wie je bent. Het overheersende gevoel is angst. Veel angsten bij elkaar geeft flinke spanning. Dit noemen we zwaar en ook duisternis als het te lang aanhoudt. Er is geen juist beheer meer over het verloop van het leven.

Dit uit zich als stress, twijfel, vrees, paniek, boosheid en fobieën. Volgens de cijfers van het CBS heeft 40% van de Nederlanders regelmatig last van angsten. Daar is genoeg aan te doen. 

De Yama’s en Niyama’s zijn eenvoudig en zeer effectief

Het beoefenen van de yama’s en niyama’s zoals goed uiteengezet door de ziener Patanjali maken dat je een stevig fundament creëert. Daardoor komt je ontwikkeling in een stijgende lijn. Met veel meer blijvende resultaten. De kracht ligt in de eenvoud en de genialiteit. Iedere situatie van het leven en het zijn er vele, kun je wel onderbrengen onder één van deze richtlijnen. 

Vooral door de grote ontstressende werking van de Yama en Niyama zal yogabeoefening veel beter zijn vruchten afwerpen. Door de yamas en niyamas langzaam maar zeker te integreren. Vandaar dat het de eerste twee stappen zijn, het legt letterlijk de basis of het fundament. Het is enerzijds een chronologische volgorde en anderzijds ook een doorlopend proces.

Je blijft ermee oefenen en proberen, waardoor het op steeds diepere lagen uitwerking heeft. Wat houdt het dan precies in en wat is het effect? Lees rustig verder.    

Wijsheid is kennis omzetten naar kunde

We leven in een tijd waarin kennis heel toegankelijk is geworden, zoals je nu ook dit artikel hebt gevonden. Het is de kunst om deze kennis om te zetten naar eigen kunde en dat wordt weer wijsheid. Dan wordt het van onschatbare waarde.
Wanneer je deze richtlijnen klakkeloos overneemt dan ga je helaas het doel voorbij. 

De yama en niyama zijn vooral aanwijzingen, richtlijnen en studie onderwerpen. Het is belangrijk om deze aanwijzingen voor jezelf goed te onderzoeken. Een kritische en scherpe blik te houden. Steeds opnieuw te reflecteren en internaliseren.  

De vijf yama’s uitgelegd

Yama betekent zelfbeheersing of onthouding. Yama’s zijn weigeringen. Je roept een halt toe aan onderbewuste gedragingen en gewoontes. Meestal is ellende de trigger dat je over de onderstaande begrippen wel moet nadenken.

Een Yama pas je daarom ook het meest toe als het je overkomt. Je maakt geweld mee, daar wil je dan een oplossing in. Je past eerst de weigering toe. Door dit niet zomaar te laten gebeuren creëer je voor jezelf de tijd en ruimte om een betere en veel bewustere keuze te maken omtrent dat wat je overkomt. 

Hieronder de vijf onderwerpen. De reden om het zo op te bouwen zal je in de loop der tijd steeds duidelijker worden. Als we er een paar woorden aan geven is het als volgt: 

  • Ahimsa – Geweldloosheid
  • Satya – Waarachtigheid
  • Asteya – Niet stelen
  • Brahmacharya – Beheersing over energie
  • Aparigraha – Begeerteloosheid

De beoefening van het stoppen geschied in het liefst eerst in gedachten, daarna woorden en daarna de daden. Andersom kan natuurlijk ook. Maar dan overkwam het je al. Het toepassen van yama is omvangrijker en dieper dan vaak in eerste instantie lijkt. 

We behandelen de stof over Yamas daarom ook uitgebreid in onze lessen in meerdere jaren. Jij oefent vervolgens in de praktijk en in combinatie met de overige stappen van het achtvoudige pad ontwikkel je steeds meer helderheid. Het mooie is dat je iedere keer opnieuw een keuze hebt. Steeds weer. Wat laat je gaan in je leven en wat behoud je. 

Het ruimt op, het leven wordt eenvoudiger en overzichtelijker. 

De weigering heeft een het prachtig doel

Er valt zoveel over iedere yama te vertellen. We wijden er ook fimpjes aan op ons you tube kanaal. Voor nu heel beknopt wat je nu precies weigert en wat hier het doel van is. 

  • Ahimsa – Weigering van geweld in gedachten, woorden en daden.
  • Satya – Het weigeren van leugens en bedrog. Liefde voor de waarheid ontwikkelen. 
  • Asteya – Zich onthouden van diefstal. Eerlijkheid en oprechtheid ontwikkelen.
  • Brahmacharya – Het weigeren van verspilling van energie. Uit de vermoeidheid komen. Er komt toewijding in het ontwikkelen in de richting van het allerhoogste (wat dit voor jou vertegenwoordigt).
  • Aparigraha – Het weigeren van hebzucht en begeerte. Inzicht krijgen omtrent het ‘’tijdloze’’ te leren kennen en dat te vergelijken met het vergankelijke. 

De resultaten zijn groot en verhogen het levensgeluk

Shri Patanjali beschrijft heel duidelijk het resultaat van de toepassing per yama. Dit resultaat is zo erg de moeite waard, vertraag even en lees het onderstaande vooral rustig door:

  • Ahimsa ‘Als men stevig gegrondvest is in geweldloosheid, is er het opgeven van (alle) vijandigheid in (zijn) bijzijn.’
  • Satya ‘Is men stevig gegrondvest in waarheidslievendheid, dan berust de vrucht van handeling uitsluitend op de handeling.’
  • Asteya ‘Als iemand stevig gegrondvest is in eerlijkheid en oprechtheid, komen allerlei kostbare schatten omhoog.’
  • Brahmacharya ‘Als men stevig gegrondvest is in onthouding, wint men kracht, ontembare energie.’
  • Aparigraha ‘Als de afwezigheid van bezitszucht een voldongen feit is, komt kennis en inzicht omtrent het “hoe” en “waartoe” van het bestaan.’

Nu komen we bij de vijf Niyama’s

De niyamas kan je vertalen met idealen. Door de yamas is er ruimte ontstaan en middels de niyamas kan je je leven de wenselijke richting geven. Je probeert een juiste visie te ontwikkelen omtrent:

  • Saucha – Zuiverheid
  • Santosha – Tevredenheid
  • Tapas – Soberheid
  • Svadhyaya – Zelfstudie
  • Ishvara Pranidhana – Overgave (aan het allerhoogste dat je bekend is) 

Ideaal en streven

Het volgende laat je toenemen in je leven, je wordt er een gelukkig en eenvoudig mens van. 

  • Saucha – Het ontwikkelen van fysieke en mentale zuiverheid.
  • Santosha – Tevreden kunnen zijn onder alle omstandigheden.
  • Tapas – Ontwikkelen van (innerlijke) discipline, soberheid en doelgerichtheid. 
  • Svadhyaya – Studie van het Zelf, zelfonderzoek, zelf ont-wikkeling, Ken u zelf.
  • Ishvara Pranidhana – Overgave aan het allerhoogste. 


De resultaten volgens Patanjali’s sutras. Wederom beschrijft Patanjali helder het resultaat van de toepassing per niyama in een enkele bondige sutra. 

  • Saucha ‘Uit mentale zuiverheid spruit reinheid voort, opgewektheid, eenpuntige gerichtheid, beheersing der zinnen, en geschiktheid tot het schouwen van het Zelf.’
  • Santosha ‘Door tevredenheid het allerhoogste geluk.’
  • Tapas ‘Volmaaktheid van de zintuigelijke organen en het lichaam komt na het teniet doen van onzuiverheid door strenge onthouding en soberheid.’
  • Svadhyaya ‘Door zelfstudie ontstaat een nauw contact met de verlangde godheid.’
  • Ishvara Pranidhana ‘Door overgave aan het allerhoogste, het tot stand komen van Samadhi.’

Levenslang ontwikkelen

De yamas en niyamas verfijnen, je kunt er je hele leven mee bezig blijven. Dit gaat na verloop van tijd steeds meer natuurlijk en moeitelozer. Iedereen staat hierin ook weer ergens anders, het gaat om jouw proces.

Het kan best zijn dat je je hele leven met één yama bezig bent, terwijl een andere je gemakkelijker afgaat. Op het moment dat je heel goed wordt in één yama of niyama zitten ze er allemaal in, dat kan niet anders. Zo geniaal is het. Ga hierin vooral ook af op je klik. Er springt er vast één uit welke op dit moment helpend voor je is.  

De spiegel en het ombuigen van patronen is niet altijd even comfortabel, het vraagt best wat moed om hier mee aan de slag te gaan. De effecten liegen er echter niet om. Je krijgt je inzet er dubbel en dwars voor terug. Speel ermee en vergeet niet te genieten van het proces.

De Raja Yoga opleidingen die we geven

Natuurlijk helpen we je bij het prachtig proces dat Yoga heet. Wij onderwijzen Raja of Koninklijke Yoga, want het is zeer oud en het is de oorspronkelijkste, zuiverste vorm van Yoga. Raja Yoga is duizenden jaren oud en nog steeds actueel. Het beschrijft een methode van 8 stappen waarmee je tot op hoge leeftijd een gezonde geest in een gezond lichaam ontwikkelt.  

De yoga-opleiding is gebaseerd op de Yoga Sutra’s van Patanjali. Patanjali heeft acht logische stappen naar zelfrealisatie geformuleerd. Door deze 8 stappen regelmatig te oefenen onder de ervaren leiding van een leraar zul je steeds meer de complexiteit van jouw leven ontrafelen en de oorspronkelijke eenvoud weer gaan herkennen.

Je zult leren om helder naar jouw eigen situatie te kunnen kijken en op basis van jouw eigen inzicht zonder twijfel en vrij van stress knopen door te hakken en consequent te handelen in lijn met wat je echt wilt. Dat geeft een enorm bevrijdend en daadkrachtig gevoel. De beoefening van Raja Yoga zorgt ervoor dat je bekwaam en op meerdere gebieden in je leven meer harmonie gaat ervaren.  

Een gezond lichaam 

Door de beoefening van Raja Yoga wordt je lichaam sterker, soepeler en gezonder. Eventuele pijn of klachten nemen af, je voelt je snel goed. 

Rust en meer helderheid in het denken 

Door de beoefening van concentratie en meditatie zal je meer rust en helderheid krijgen. Je leven wordt overzichtelijker en je zult minder druk en stress gaan ervaren. 

Vrijheid en gelukkig zijn 

Waar velen op zoek zijn om geluk buiten zich te vinden ga je door de beoefening van Raja Yoga naar binnen, de plek waar dit geluk altijd al aanwezig was. 

Het is mogelijk om Raja Yoga te volgen in een opleidingsvorm waarbij je wekelijks lessen volgt in Enschede, verreweg het beste. Het is ook mogelijk om maandelijks lessen te volgen. Dit is vooral handig voor mensen die wat verder weg wonen.

Tijdens een kennismakings gesprek kun je aangeven waar je voorkeur ligt. Al onze lessen zijn uitdagend en tegelijkertijd is er een zachte en vriendelijke aanpak en daarmee zijn de lessen geschikt voor iedereen die er zin in heeft en wil oefenen en begrijpen. 

Interesse in de opleiding Raja Yoga gekregen? Kom dan graag eerst naar een kennismakingsgesprek. Tot dan. 

Laat een reactie achter

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

De Yogaschool logo

De Yogaschool

ervaar de kracht van de stilte

De Yogaschool geeft al 26 jaar de gerenommeerde opleiding Raja Yoga en is de grootste yogaschool van Oost-Nederland.

Favorieten

Informatie

Wil je meer weten?

Kom naar een persoonlijke kennismaking

Ontdekken

Dit vind je ook interessant

Eerst geloven dan zien

Raja Yoga is een eeuwenoude methode voor persoonlijke ontwikkeling die je in 8 stappen naar vrijheid brengt. Die vrijheid komt voort uit vitaliteit, inzicht in

Lees meer »

Aanmelden voorprogramma

Meld je aan voor ons voorprogramma en maak op laagdrempelige manier kennis met Raja Yoga.

We gebruiken cookies op deze website om jou de beste ervaring te bieden.

50%

Je bent er bijna!

Waar mogen we de brochure naar toe sturen?

 Je gegevens zijn veilig