Wat is geluk?
Het is tegenwoordig ‘in’ om over geluk te praten. Er worden congressen over dit onderwerp georganiseerd en er zijn wereldwijd bewegingen die de zoektocht naar geluk proberen te benoemen en er wetenschappelijk naar te kijken. In Raja Yoga zijn we niet zo bezig met geluk zoals dat meestal gezien wordt en het is goed om daar eens even bij stil te staan.
Geluk is een gevoel dat voortkomt uit de verwachting dat verlangens zullen uitkomen.
Je voelt je gelukkig als je overtuigd bent dat alles zal verlopen zoals je wilt. Wat dat dan ook is. En het mooie is dat je dat gevoel al hebt voordat het echt zo is. De verwachting of overtuiging is al voldoende. Zodra je serieus gaat mediteren en vanuit meditatie het ontstaan van gedachten en gevoelens op een afstandje kunt observeren en analyseren zal je tot de conclusie komen dat het geluksgevoel afhankelijk is van 2 factoren die volstrekt subjectief zijn. Jouw verlangens zijn subjectief en dus tijdelijk en jouw verwachtingen en overtuigingen ook. Dat verklaart ook waarom het geluksgevoel zo vluchtig is. In Yoga-termen is het geluksgevoel afhankelijk van 2 Vrttis (prikkels). Die prikkels zijn oneigenlijke kennis en verbeelding. Eén van de belangrijkste doelen in jouw ontwikkeling als Yoga-beoefenaar is om vrijheid te ontwikkelen in dit proces. Je streeft ernaar om voor jouw gemoedstoestand en innerlijke vrede niet meer afhankelijk te zijn van tijdelijke prikkels. Want vanuit die onafhankelijkheid ontstaat vrijheid.
Santosha, de tweede Niyama beschrijft het ideaal van geluk door tevredenheid. Tapas, de derde Niyama beschrijft het ideaal van een stabiel gevoel van tevredenheid dat niet meer afhankelijk is van prikkels. Tapas wordt meestal als Soberheid vertaald. Daar wordt in de praktijk doelgerichtheid mee bedoeld. Het heeft geen zin om de herhaling van ervaringen na te streven, want zowel het gevoel als de uitkomst zijn al bekend. Einstein zei het al (vrij vertaald): “stommiteit is het blijven herhalen van dezelfde handeling en een andere uitkomst verwachten”. Er zit geen leerervaring in een herhaling. De oefening van Tapas wijst je de weg naar bevrijding uit die cirkel en leert je om stabiele tevredenheid te ontwikkelen ongeacht de omstandigheden.
Naarmate je vordert in de uitdrukking van jouw Dharma, jouw levensvervulling, zal je ervaren dat jouw vordering in dat proces je het ware en blijvende geluksgevoel geeft waar je eigenlijk steeds naar op zoek bent geweest. En dan wordt doelgerichtheid een logisch gevolg, omdat handeling en verlangen samenvallen en de exacte uitkomst van de handeling ondergeschikt wordt aan de handeling zelf. De handeling zelf wordt het doel. Het feit dat je kunt werken aan die zaken die je écht belangrijk vindt, dat je het gevoel krijgt aan een levenswerk te werken, dat geeft je een duurzame beleving van geluk die niet langer afhankelijk is van omstandigheden of van de uitkomst. En als het je dan ook nog lukt om het zo te organiseren dat je het kunt volhouden, dan ben je vrij.
En dat begint allemaal met stabiele meditatie, want de stem van de stilte weet het antwoord en heeft het altijd geweten. En die stem weet ook wat je in de weg staat. Je weet allang wat je écht wilt, je wordt alleen vaak overstemd door het lawaai om je heen en in je hoofd. Blijf oefenen, dan komt het allemaal goed.
Veel succes.
In onze opleiding leer je op de juiste manier te mediteren, zodat je het zelf toe kunt toepassen.
Interesse? Je bent van harte welkom voor een persoonlijke kennismaking.
Wij waarderen het als je deze blog deelt met anderen.
